Deze blog heeft niet de intentie om wetenschappelijk te zijn. Vandaar ook de provocerende titel. Het is gewoon een gedachtegang. Ik gebruik hierbij kennis die ik in mijn werkzaamheden als chemisch ingenieur en als textielingenieur heb opgedaan.
Er is tegenwoordig veel te doen over eten. En mijns inziens terecht. Ik zie het als een revival van de opmerking van Hippocrates ( die van de medische eed) die luidt: “laat uw voeding uw medicijn zijn en uw medicijn uw voeding”. En dat meer dan 2300 jaren geleden. Helaas zit er in die voeding, door intensieve landbouw, niet meer wat we er van verwachten, maar daar wordt op kleine schaal inmiddels aan gewerkt.
Wat ik in dit blog wil adresseren is de afwas en dan met name de gebruikte zepen. Tegenwoordig bevatten veel van die zepen niet-ionogene oppervlakte actieve stoffen. Non-ionics in “vaktermen”. In tabletten voor de vaatwasmachine valt het nog mee (alhoewel het glansspoelmiddel dat wij gebruiken de non-ionic capryl glucoside bevat), maar een fles zeep bestaat nagenoeg volledig uit non-ionics. Maar ook veel shampoos en andere producten voor lichaamshygiëne bevatten non-ionics (dat soort shampoo prikt minder in de oogjes, ik heb er dus zelf om gevraagd 😉 ).
We gaan tenten maken.
Nu ben ik als textielingenieur betrokken geweest bij het maken van tentdoek. En als ik in dat bedrijf het woord non-ionic slechts in de mond nam, was dat voldoende om mezelf als leverancier te diskwalificeren (ik chargeer een heel klein beetje). Dit bedrijf, dat wereldberoemd was om zijn katoenen tentdoek, wilde absoluut geen non-ionics in de productie gebruiken omdat “je het er nooit meer uitkrijgt”. Dat zou betekenen minder waterkolom en minder makkelijk waterafstotend te maken. Belangrijke eigenschappen voor tentdoek.
Hechting van “goede” bacteriën.
Maar wat heeft dat nu met gezondheid te maken? Darmbacteriën gebruiken cellulose vezels als woonplaats en voeding. En ik stel me zo voor dat als er aan dat cellulose een zeepmolecuul vastzit, gebonden via waterstofbruggen aan die vezel, bacteriën daar anders, waarschijnlijk minder goed zullen hechten. Dat kan leiden tot een verandering in je darmflora. We beginnen nu pas te zien hoe belangrijk die darmflora voor ons is. Ze hebben invloed op onze emoties, op het immuunsysteem en zelfs op de opbouw van onze hersenen. Een gezonde darmflora is minder gevoelig voor de invasie van “slechte” bacteriën. Er zal door het veranderen van de cellulosevezels een ander evenwicht ontstaan. Een dysbiose. Daardoor kunnen dan andere bacteriën zoals clostridia en pseudomonas een rol gaan spelen. Ook schimmels kunnen daardoor een kans krijgen. Misschien zelfs schimmels die exomorfinen produceren en daardoor een ernstig rol op het gedrag van mensen kunnen uitoefenen. Het eliminatiedieet dat succesvol is om “stuiterende” kinderen rust te laten vinden is voor een groot deel gebaseerd op het elimineren van dit soort exomorfinen.
Lekkende darm.
Maar er is meer. Als dergelijke non-ionics, via het bestek en de borden, in de darm komen kunnen ze ook de darmwand aantasten. De celwand is opgebouwd uit vetzuurmoleculen. Voor een deel dezelfde moleculen die U via het gebruik van zeep juist van uw bord wil afwassen. Dit zou tot een “lekkende darm” kunnen leiden, waardoor er stoffen het lichaam binnenkomen die daar niet thuishoren. Een low global inflamation (een overal optredende laaggradige ontsteking) als gevolg. En wat doet een ontsteking? Die trekt vocht aan. En op dat moment geloof ik mensen als ze zeggen: ik wordt zelfs dik van water. Dan kun je wel een orthomoleculaire behandeling starten om de darm integriteit te herstellen, maar als zeep daar een invloed op heeft is dat dweilen met de kraan open.
Welke klachten kunnen hierdoor ontstaan?
Nogmaals wil ik benadrukken dat deze blog puur speculatief is. Maar als je problemen krijgt met je darmflora is er een heel scala aan problemen denkbaar. De ketting breekt dan op de zwakste schakel. En allerlei klachten die allemaal mooie dure exotische namen hebben kunnen te maken hebben met slechts één oorzaak. Dysbiose kan tot zeer ernstige klachten leiden. En een door zeep aangetaste “lekkende darm” is ook een bron voor een hele reeks aan ongemak, obesitas is er een van.
Wat te doen?
Allereerst, als U nergens last van heeft, ga lekker door zoals U doet. If it is not broken don’t fix it. Als U wel allerlei grotere of kleinere klachten heeft, die noch regulier, noch natuurgeneeskundig op te lossen zijn, verander eens van was methode. Zoals de tentenmaker zei: “je krijgt het er nooit meer uit”, maar dat gold voor dood materiaal. Het lichaam is een prachtige machine. Het kent herstelmogelijkheden die wij nog nauwelijks begrijpen, als we ze al ontdekt hebben. Daarna komt het meten. Analyseer wat er nu gebeurd en gebruik deze informatie om eens te kijken of, en hoe hierboven beschreven mechanismen een rol kunnen spelen. Ga met een goede therapeut in zee om samen een behandelplan op te stellen. Het repareren van darmen en herstellen van dysbiose is niet mijn kerntaak, maar ik ken mensen die daar veel verstand van hebben.
Een laatste opmerking voor mensen die met soda en groene zeep willen gaan wassen. Groene zeep bestaat tegenwoordig uit louter non-ionics.
Tegenargumenten:
Daar wordt toch op getest? Nee! We weten amper hoe de darm werkt. En het gaat hier om menselijke darmen. Dus dergelijk testen zijn zelfs moeilijk door de ethische commissie te krijgen. Wel worden componenten van zepen op konijnenoogjes getest, maar dat pleit juist vóór non-ionics want “die prikken minder in de oogjes”.
Ik gebruik een eco-zeep. Fijn, vooral voor de aerobe afvalwaterzuivering. Maar dat is de darm niet. Toen ik bij Hoechst werkte werden dezelfde chemicaliën die aan andere zeepmakers geleverd werden deels ook aan producenten van eco-zepen geleverd.
Extra informatie (Engels)
http://www.nytimes.com/2015/06/28/magazine/can-the-bacteria-in-your-gut-explain-your-mood.html?_r=0